Umiejętność pracy z dzieckiem z niepełnosprawnością intelektualną związana jest ze świadomością tego co się robi. Zdolność do analizy własnego postępowania i funkcjonowania jest tak samo potrzebna jak zdolność do analizy postępowania i funkcjonowania ucznia.
Moim zdaniem, jedną z ważniejszych zmiennych sytuacji terapeutycznej jest dominowanie w relacji ucznia, bądź nie dominowanie jego w relacji. Obie sytuacje są potrzebne i do wykorzystania w różnych sytuacjach. Dzieci potrzebują obu. Obie jednak maja zupełnie inne znaczenie edukacyjne i terapeutyczne. Ważne jest jednak, aby te dwie sytuacje rozróżniać. Jak się nie dostrzega różnic to trudno dyskutować o możliwości świadomego wykorzystania relacji dominacji lub nie, w pracy z uczniem.
Inny przebieg mają zajęcia w których uczeń i nauczyciel są sobie równi, inaczej gdy nauczyciel jest wyżej niż uczeń.
Zacząłem się zastanawiać jakie są oznaki dominacji w relacji. Pies który kładzie ci się na stopy, chce cię zdominować, jak uszczypniesz go w kark, to ty go dominujesz. A jak jest między ludźmi?
Jak jest pomiędzy nauczycielem a uczniem?
Król ma na głowie koronę, sędzia togę – ubiór, to bardzo stary sposób ustalania relacji.
Szukam przykładów dominacji w placówkach specjalnych.
Dominujący nauczyciel siedzi wyżej niż uczeń i patrzy na niego z góry.
Niedominujący – pracuje twarzą w twarz.
Dominujący – odpytuje (tzn. zadaje pytania na które sam już zna odpowiedź, chce tylko sprawdzić czy zna je uczeń. Niedominujący – pyta o to czego nie wie. Dominujący ocenia – chociażby pochwałą lub powstrzymaniem się od niej – Dobrze zrobiłeś! Super! Nie dominujący całą aktywność ucznia obdarza uwagą i nie ocenia, bo sam nie czuje, że wie jak jest dobrze, a jak nie jest dobrze – nie jest ekspertem. Dominujący nauczyciel zawsze zaczyna i kończy kontakt z uczniem własną inicjatywą. Niedominujący – pozwala uczniowi zacząć i skończyć rozmowę (nie ma ostatniego zdania).
Dominujący mówi głośniej i więcej niż uczeń. Niedominujący nawet mniej i ciszej – daje czas i przestrzeń uczniowi.
Co jeszcze?
Dominacja w relacji lub brak dominacji.
3 marca 2016